گاز استیلن

گاز استیلن     C₂H₂

استیلن در سال ۱۸۶۳ توسط سر  ادموند دیوی کشف گردید. استیلن یک گاز سنتز بوده و از واکنش کاربید کلسیم با آب بوجود می آید. در گذشته ای این گاز در صنعت لامپ سازی بسیار استفاده شده است.این گاز بی رنگ،‌ناپایدار بوده و بشدت قابل احتراق می باشد. یکی از راه های شناسایی این گاز بوی بد مشابه به سیر  می باشد.

زمانی که گاز استیلن با  اکسیژن ترکیب گردد شعله بسیار داغی تولید می کند ( بیش از ۳۰۰۰ درجه سانتیگراد یا ۵۴۰۰ درجه فارنهایت). این گاز به همراه گاز اکسیژن برای برش و به همراه گاز آرگون در صنعت جوش کاری فلزات بسیار پرکاربرد است.

ویژگی های گاز استیلن:

• گازی است بی رنگ
• دارای بویی مشابه با سیر
• کمی سبکتر از هوا
• خطرات ناشی از آتش سوزی و انفجار بیشتر از LPG استانفجار پذیر
• برای اشتعال در هوا یا اکسیژن به حداقل انرژی نیاز دارد
• با آلیاژهای مس یا برنج استفاده نکنید زیرا مواد مس با استیلن ترکیبات انفجاری ایجاد می کنند

جدول درجه خلوص گاز  استیلن:

درجه خلوص	خلوص	Air PPM	Ph3 ppm	H2S ppm
Acetylene 2.6	≥99.6 %	≤4,000	≤5	≤1

نحوه نگهداری و حمل و نقل گاز استیلن: 

سیلندر	پالت	Drum tanks	ISO tanks	Tube trailer	Road tanker
•	•

استاندارد رنگ سیلندر گاز استیلن:

رنگی که برای این گاز خالص مورد استفاده قرار میگیرد زرشکی رنگ است.

لازم به ذکر است،‌سیلندر گاز استیلن دارای ابعاد و شکل متفاوتی نصبت به سایر سیلندرها بوده و بدنه ان یکپارچه نمی باشد.

نماد خطرات و خواص شیمیایی گاز استیلن:

از نظر خواص شیمیایی (Globally Harmonized System of classification of chemicals-GHS )

از نظر حمل و نقل و نگهداری گاز

نکات ایمنی بسیار مهم برای این گاز:

• این گاز بدلیل فرایند دی کامپوزیشن حتما باید دور از تماس مستقیم با نور خورشید، شعله و گرمایش زیاد قرار بگیرد . در غیر اینصورت موجب انفجار این سیلندر گاز می شود. 
• سیلندر گاز استیلن باید حداقل با فاصله ای ۳ متری از گازهای اکسید کننده مانند اکسیژن یا نیتروس اکساید نگهداری شود. در غیر اینصورت بین سیلندر گاز استیلن و گازهای اکسید کننده باید یک دیوار  ضد آتش  قرار بگیرد. این دیوار باید ۱ متر بلند تر از بلندترین شیر سیلندر های گاز اکسید کننده باشد.

سازگاری مواد (Material Compatibility) :

نوع ماده	آلومینیوم	برنج	مس	کربن استیل	نایلون	پلی اتان	پلی وینیل کلراید	استنلس استیل	تفلون	مونل
شرایط سازگاری	•	▴	▪	•	▴	▪	•	•	▴	▪

استاندارد شیر سیلندر:

نوع اتصال	نوع کانکتور	کشور دارای استاندارد
***	***	آمریکا
Yoke	DIN 477 No. 3	آلمان
M 24 x 2″ LH	DIN 477 No. 3.1	آلمان
G 5/8” LH	BS 341 No. 2	انگلستان
G 5/8″ LH INT	BS 341 No. 4	انگلستان
”W 22.9 x 1/14	UNI 4411	ایتالیا
W 22.91 x 1.814 LH INT	AFNOR-NF N	فرانسه

صنایعی که از گاز  استیلن استفاده می کنند:

نویسنده: فریبرز جودکی، واحد فنی و مهندسی شرکت رایتک پویا / [email protected]

منابع:

مقلات شرکت  Linde

مقالات شرکت Air Liquide